Eksponat tygodnia – Taca, plater, pocz. XX w.

Kolejnym eksponatem, który chcielibyśmy Państwu przedstawić jest taca znajdująca się w pokoju stołowym, na ekspozycji stałej.
Słowo „taca” pochodzi z języka włoskiego „tazza”. Określa ono płaskie naczynie stołowe, na którym przenosi się lub podaje na stół potrawy i napoje. Natomiast Zygmunt Gloger w swojej encyklopedii wyjaśnia etymologię tego wyrazu w następujący sposób: „Taca. Wyraz arabski tas, oznaczający filiżankę do kawy i czarkę do picia, przeszedł do wielu europejskich języków, przerobiony w polskim z hiszpańskiego taza na tacę, w znaczeniu najpierw misy, czaszy.”
Taca o wymiarach 37,7 cm x 65 cm znajdująca się w naszych zbiorach została wykonana z mosiądzu, a następnie posrebrzona.
Lustro (powierzchnia) obiektu jest prostokątne, giloszowane w motyw kwiatów w owalu o cechach maniery rokokowej. Zwieńczono je niskim, falistym kołnierzem wykończonym półwałkiem.
Część spodnia jest lekko przetarta, odsłaniając mosiężny podkład. Sygnatura jest bardzo mocno zatarta, jednak cechy produkcji wskazują na warsztat starorosyjski.
Taca jest dwuuszna, stylizowana motywami roślinnymi.

Anna Leśniczuk, fot.: Anna Leśniczuk, Piotr A. Czyż

Literatura:
1. „Popularny słownik wyrazów obcych”, red. L. B. Jawor, Białystok 1995.
2. Gloger Z., „Encyklopedia staropolska ilustrowana. T. 4, [P – Ż]”, Warszawa 1903.