Eksponat tygodnia – formy do pieczenia bab wielkanocnych

Prezentujemy Państwu dziś trzy rodzaje form do pieczenia bab wielkanocnych. Naczynia pochodzą ze zbiorów Muzeum Ziemiaństwa w Dąbrowie – Oddział Muzeum Regionalnego w Siedlcach oraz Muzeum Regionalnego w Siedlcach. Znajdują się w kuchni dworskiej, na ekspozycji stałej.

Baby wielkanocne były obok mazurków najważniejszym świątecznym wypiekiem. Nazwa wzięła się prawdopodobnie od tego, że kształtem przypomina kolistą spódnicę noszoną dawniej na wsi przez starsze kobiety (z fałdami, węższą u góry i szerszą na dole).

Przygotowane są one z dużej ilości jajek i mąki pszennej. Ciasto wlewano do foremek i przykrywano lnianymi obrusami. W pomieszczeniu, w którym wyrastało zamykano okna i drzwi, gdyż obawiano się jego „przeziębienia”. Ponadto zachowywano się bardzo cicho, ponieważ uważano, że hałas sprawi opadnięcie przygotowanej do pieczenia masy. Podczas robienia bab nie pozwalano mężczyznom podchodzić do nich w obawie, że nie wyrosną. Po upieczeniu wyjmowano je z pieca i układano na pierzynach, aby ostygły. Przeciętna baba wielkanocna miała zazwyczaj około 30 cm wysokości, pieczono również i większe. Dbano by była dobrze wypieczona, lekka i puszysta.

Dwa z prezentowanych eksponatów wykonane są z kamionki i pokryte polewą. Mniejsza ma wysokość 8,5 cm oraz średnicę u góry 17,5 cm, a jej spód jest zdobiony. Większa ma 12,6 cm wysokości oraz średnicę 24,2 cm, wewnątrz niej znajduje się komin (sprawiał, że po upieczeniu baby miała ona w środku otwór). Trzecia forma została wykonana z gliny i nosi wyraźne ślady użytkowania, ma ona 17 cm wysokości oraz średnicę 21,2 cm. W każdej z nich można przygotować tradycyjną babę wielkanocną.